تاثیر قارچ میکوریز آربوسکولار و کود زیستی بارور-2 بر جذب فسفر، رشد و عملکرد پیاز خوراکی

قارچ های میکوریز به عنوان قارچ همزیست اجباری، نقش مهمی در چرخه عناصر غذایی به ویژه فسفر و برخی عناصر کم مصرف در اکوسیستم ها و حفاظت گیاهان در مقابل تنش های محیطی دارند. کودهای زیستی از موثرترین یاری کنندگان گیاه برای تامین نیاز عناصر غذایی در سطح مطلوب به شمار می روند که بر مبنای گزینش انواعی از ریز موجودات مفید خاک تهیه می شوند. به منظور بررسی اثر کارایی قارچ میکوریز آربوسکولار (amf) و کودهای بیولوژیک بارور-2 بر صفات کمی و کیفی پیاز خوراکی رقم قرمز آذر شهر آزمایشی بصورت مزرعه ای و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با شش تیمار و سه تکرار در مزرعه به اجرا در آمد. در این آزمایش بذر پیاز خوراکی رقم قرمز آذرشهر را به دو صورت کشت مستقیم و نشا در مزرعه کاشته شد. گیاهان شاهد به همراه گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریزا آربوسکولار و کود زیستی فسفات بارور-2 کاشته شد. برای تهیه نشا میکوریزی در خزانه از ماسه ضد عفونی شده به همراه قارچ glomus versiforme استفاده شد. همچنین برای تلقیح بذرها با کود زیستی فسفات بارور-2 ، 24 ساعت قبل از کاشت بذرها را با محلول کود زیستی فسفات بارور-2 خیس کرده و پس از خشک شدن کشت شد. در مزرعه مایه تلقیح قارچ میکوریز با بذر پیاز مخلوط شده و کشت گردید. در مراحل مختلف رشد پیاز خوراکی، وزن تر گیاه، وزن خشک گیاه، طول بوته، قطر سوخ و گردن سوخ و نسبت پیازدهی اندازه گیری گردید. هم چنین بعد از برداشت فاکتورهای کیفی شامل، درصد مواد جامد محلول، درصد ماده خشک، نیترات و چند مرکزه بودن سوخ ارزیابی گردید. میزان فسفر، نیتروژن کل، پتاسیم و عملکرد، طول و قطر سوخ، قطر گلو و تعداد فلس خوراکی مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشترین میزان وزن تر، وزن خشک و ارتفاع بوته در گیاهان میکوریزی در هر دو روش کشت وکمترین میزان آن ها در گیاهان شاهد مشاهده شد. پیازدهی در گیاهان تلقیح شده با قارچ میکوریز زودتر شروع گردید. بیشترین میزان عملکرد، در گیاهان میکوریزی مشاهده شد و از این نظر گیاهان تلقیح شده با فسفات بارور-2 نیز برتر از گیاهان شاهد عمل نمودند. گیاهان میکوریز کارآیی بسیار بالایی در جذب عناصر از خود نشان دادند و بیشترین میزان فسفر، پتاسیم و نیتروژن در گیاهان میکوریزی و کمترین آن در گیاهان شاهد مشاهده شد. از لحاظ صفات کیفی، گیاهان میکوریزی در هر دو روش کشت درصد مواد جامد محلول و مادهعناص خشک بیشتری در مقایسه با گیاهان شاهد داشتند. همچنین میزان نیترات سوخ در گیاهان میکوریزی کمتر از گیاهان شاهد و گیاهان تلقیح با کود فسفات بارور-2 بود.